|
Bangkok 1969-1972 Opgeschreven 2013 en verder.
|
|
Soi Tien Sien, hoofdweg Thanon Sathorn
|
|
In de Soi staat een hoge palm een 'Travellers Tree" die één kant op wijst.
|
|
Prikpen en slate
|
|
|
Bangkok, eind zestiger begin zeventiger jaren. Twee leerlingen van de blindenschool, komen elke week thuis om bijles in de Franse Taal te krijgen.Twee jaar lang.
|
|
Je 'schrijft' met een prikpen en een metalen slate of lei. Die lei bestaat uit twee langwerpige bladen of tablets. Een scharnier verbindt ze. Het eerste tablet geeft greep aan de prikpen dmv lange rijen 'cellen'. In het tweede tablet zitten halfronde holle inkepingen Steeds setjes van twee rijen van drie inkepingen onder elkaar .
Die zes maken dat je holtes kan maken aan de achterkant van het vezelachtige papier dat je tussen de twee tablets hebt geschoven. Halve holle bolletjes. Of zes putjes.
Het papier wordt omgedraaid en voilà die halve holle bolletjes worden halve ronde opstaande bolletjes. De blinde lezer gaat er snel tastend over heen en codeert combinaties van bolletjes naar de letters zoals wij ze kennen.
|
|
Je hebt lange regels zoals in opgeschreven taal. Van links naar rechts. Maar ook zoals in muziek scores. In het nogal dikke papier dat je tussen de twee bladen legt maak je holle puntjes.
|
|
Wat hebben die holle en bolle punten van het brailleschrift eind jaren zestig met mijn latere werk als beeldend kunstenaar te maken? Het hielp bij het selectieproces van wat wel en wat niet. Maar direct: het geconcentreerd voelen van heel kleine verschillen. In afstand en in tijd.
|
|
Een mens werkt graag met eigen bagage ook al is het in andere vorm.
|
|
Die puntjes die je in het papier prikt, waren elementen, kleinste eenheden. Het beeldscherm van de computer kent ook kleinste eenheden. Pixels of plaatjes elementen. Ze zijn vierkant en verwijzen naar adressen in de computer.
|
|
|
Een pad afleggen.
|
|
Het gebeurde dat één van de leerlingen bloedend bij me aan kwam. Dit was de eerste keer dat hij zich aanmeldde. Niet altijd brachten zij het er in het drukke verkeer heelhuids af.
Die tocht van A naar B met al zijn obstakels deed me nadenken over de weg die hij tastend aflegden naar zijn doel, mijn houten huis in Soi Tien Sien.
|
|
Op zijn pad kwam hij het één na het ander, achter elkaar tegen, in de tijd. Die tastzin zo tegengesteld aan het visuele zintuig, waarmee je alles in één keer maar van een afstand ziet. Een pad afleggen.....maar dat doen de ogen ook. Ze leggen met de snelheid van het licht een pad af naar hun object. Ach nee, het object, een afschijnsel daarvan, legt een pad af naar de ogen. En vandaar naar een deel van het zenuwstelsel. 'De blik'.
Bij hem gingen er prikkels naar een heel ander deel van dat zenuwstelsel.
|
|
De tocht van Lloyd. Een virtuele film camera is nodig om, al achteruitlopend, de voortgang de 'footage' van het gereflecteerde licht dat van mijn huis - in dit geval van mijn adres - af kwam, te registreren. De leerling die na ontvangst van dat begeerde adres - wonderbaarlijk genoeg omgezet in braille schrift - daarop in omgekeerde richting, zo goed en zo kwaad als hij kon, naar mij toe wilde komen.
Vervolgens zou die zelfde camera hem filmen. Hoe hij uit zijn huis vertrok. Vanuit een heel andere wijk. En eerst de bushalte zou zoeken, zou moeten overstappen en met de vertraging van al dat zoeken en overstappen ook nog tegen iets hards en scherps op zou botsen en ten slotte met een bloedende knie aan zou komen. Bij mij die, niet begrijpend, blind, verwijtend vroeg waarom hij zo laat was...Die camera zou dat ook filmen.
|
|
//
|
|
Die prikpen en slate was mijn eerste apparaat. Lloyd leerde mij braille. Het werkt zonder elektrisch licht of geluid. De tastzin alleen wordt beoefend.. Wil tasten, wil voelen. Braille of nachtschrift.
Alle kijkapparaten beginnen met voelen, aan de knoppen zitten, aan de ringen draaien. Daarna pas met gericht kijken.. |
|
|
|
blind (rollover) ± 2000 NY
|
.
|
touch as interval
|
|
fingerspitzengefühl
|
|
losse schroeven
|
|
//
|
|
In die tijd was 'Penser avec les mains' het motto. Denis de Rougemont. 1972
|
|
//
|
|
Dit stuk in een ruimer verband plaatsen. Wordt vervolgd.
|
|
Het volgende apparaat kwam pas in 1983/1984 Het was waarschijnlijk eind 1983. blauw licht. Het 'Sol Lewitt apparaat'. Bij de vierde slag is er verandering van soort. Later toelichting.
|
|
Ik zat een keertje in de merkwaardige situatie dat ik éé leerlingen zag maar hij mij niet. Er was zijn handicap. Hij was blind. Ik zag hem een keer per ongeluk een ongewild gebaar maken. Dat leek op een 'sleutelgat' situatie waar de deur de handicap is voor het licht .
|
|
Om ondanks die deur te kijken, wordt er door het sleutelgat gekeken. Wat eigenlijk gebeurt is dat fel licht door die deur heen ramt. De tastzin en het visuele zintuig maken een combinatie. Wie kent die situatie niet uit de film. Door een sleutelgat kijken is in dat medium toegestaan / niet toegestaan. Spel en ernst loopt door elkaar. Het mag/het mag niet. Het is een gemeenplaats, een cliché die zich er tussen door weeft om het plot vaart te geven. Opgelucht wordt een taboe doorbroken: eindelijk mag het.
Het sleutelgat, die één oog. Het filmtoestel dat vertelt over het fototoestel. |